Facebook kwam eerder dit jaar onder vuur te liggen door onderzoeken van de Europese Commissie. Facebook begon zelfs een rechtszaak tegen de Europese Commissie vanwege inbreuk op de privacy van Facebook-medewerkers. The Wall Street Journal heeft nu een document ingezien, waarin Facebook stelt dat het bijna onmogelijk is om Instagram en WhatsApp af te splitsen. Als dit van overheidswege verplicht zou worden, zou dit het bedrijf miljarden kosten en de gebruikersveiligheid negatief beïnvloeden, aldus Facebook.
Onderzoek FTC
Een maand eerder (september 2020) werd bekend dat de Amerikaanse mededingingsautoriteit FTC (Federal Trade Commission) al een jaar onderzoekt of Facebook zijn dominante marktpositie gebruikt om concurrentie uit te schakelen. De FTC heeft Facebook in juni 2019 al een recordboete van 5 miljard opgelegd, naar aanleiding van het geruchtmakende Cambridge Analytica-schandaal. Ook de Amerikaanse beurswaakhond SEC heeft in juni 2019 een boete aan het sociale medium uitgedeeld ter hoogte van 90 miljoen euro. Overigens doet de FTC nu ook onderzoek naar wat kleinere overnames door Facebook, Apple, Amazon en Google. In het document, dat afkomstig is van de juridische afdeling van Facebook, wordt gesteld dat technisch de splitsing onmogelijk is vanwege de manier waarop de platformen na de overname met elkaar geïntegreerd zijn. Onderhoud van verschillende platformen zou miljarden kosten.
Gedraai van Zuckerberg, what’s new?
Instagram werd in 2012 overgenomen door Facebook voor 1 miljard dollar. Instagram had wereldwijd toen zo’n 30 miljoen gebruikers en maakte vrijwel geen winst. Zuckerberg verklaarde toen nog dat het niet de bedoeling was om Instagram in Facebook te integreren. In 2014 werd Whatsapp overgenomen voor 19 miljard dollar. En net zoals bij Instagram gaf Zuckerberg aan dat WhatsApp zelfstandig zou blijven opereren, naast Facebook Messenger. Analysten gaven toen al aan, dat Facebook dit verklaarde omdat men bang was dat de overname(s) anders niet zouden worden goedgekeurd. Voormalig CEO en mede-oprichter van WhatsApp Jan Koum gaf bij de overname aan dat er garanties waren dat het privacy-beleid van Whatsapp zou blijven bestaan en dat er ook geen reclame in Whatsapp zou komen. Jaren later stapte Jan Koum op, vanwege privacykwesties. Want waar velen al voor vreesden: ook Whatsapp werd na Instagram ingelijfd in het verdienmodel van Facebook. Met het juridische document, dat wordt beschouwd als een voorbereiding voor de verdediging tegen opbreken, draagt Facebook zelf het bewijs aan dat hun verklaringen bij de overnames van Instagram en Whatsapp allemaal maar holle frasen waren. Dat Facebook zich zorgen maakt over een gedwongen opsplitsing bleek vorig jaar, toen Facebook Houseparty wilde overnemen. In het kader van de zorgen rondom de mededinging vond Facebook de overname uiteindelijk te riskant.
Eén grote chat-app
Eind 2019 bracht Facebook zelf naar buiten dat ze de technische infrastructuur van al zijn chatdiensten wilde samenvoegen. Volgens Zuckerberg zou dit een project worden voor 2020 of daarna. De toenmalige voorzitter van de mededingingscommissie, de Democraat David Cicilline, verklaarde in augustus 2019 tegen The New York Times: “Het samenvoegen van Facebook, Instagram en WhatsApp tot het grootste communicatieplatform in de geschiedenis, is een duidelijke poging om mededingingsmaatregelen te omzeilen. We moeten op pauze drukken”. Op Facebook zit immers geen stopknop. Het bedrijf gaat maar door met (data)graaien en draaien.
Te grote marktmacht
Het Judiciary Antitrust Subcommittee van het Huis van Afgevaardigden heeft in een 450 pagina’s tellend rapport de resultaten gepubliceerd van een 16 maanden durend onderzoek. De commissie luidt de noodklok over de markmacht van de Big Tech en stelt nu, dat Amazon, Apple, Facebook en Google (i.c. Alphabet Inc.) veel te machtig zijn geworden en daarmee een bedreiging vormen voor de Amerikaanse economie en democratie. Het is een ‘dun versluierde oproep’ om ondernemingen op te splitsen, meldt Reuters. Emerce schrijft dat Facebook de inhoud van dit rapport waarschijnlijk al kende, en daarom het voornoemde ‘juridische document’ heeft laten samenstellen.
Wat ons betreft gaat het er niet alleen om dat Facebook te groot en te machtig wordt. Ook de inhoud van de Facebookdiensten, de privacy-schendingen en het manipuleren van de gebruikers, zoals te zien in de documentaire ‘The Social Dilemma’, zou aanleiding moeten zijn om Facebook aan banden te leggen.