Het recht om te protesteren is in de meeste westerse landen een fundamenteel recht dat is vastgelegd in de grondwet. Overheden gebruiken echter vaak technieken om demonstranten op te sporen. Het Amerikaanse Ministerie van Justitie probeerde in 2017 de IP-adressen van 1,3 miljoen mensen te bemachtigen die protesten hadden georganiseerd tegen de inauguratie van president Trump. Op VPNGids.nl staat een korte handleiding voor het beschermen van jouw identiteit en privacy bij protesten. Wel met de disclaimer, dat ze alleen vreedzaam protest ondersteunen. Maar er staan zinvolle tips in!
Smartphone
Het advies om geen telefoon mee te nemen, is in de praktijk natuurlijk onhandig. Wel kun je je smartphone anonimiseren. Gebruik een betrouwbare berichtendienst met end-to-end-encryptie. Whatsapp heeft dit ook, maar verzamelt wel meta-data zoals locatiegegevens en met wie je contact hebt. De beste messaging-apps voor privacy zijn Surespot en Signal. Lees voor uitgebreide informatie over privéberichtenapps het artikel over de beste WhatsApp-alternatieven voor privacy. De politie kan demonstranten ook opsporen door hun smartphone in beslag te nemen. Zorg ervoor dat je opslag gecodeerd is. Voor Android-telefoons kun je dit doen via Instellingen -> Beveiliging -> Encrypt Disk. iPhones versleutelen automatisch alle opslag, als je een vergrendelingsscherm met een wachtwoord gebruikt. Gebruik geen biometrische methoden om je telefoon te ontgrendelen (zoals vingerafdrukken en gezichtsscans). Een (goed) wachtwoord is veel moeilijker te omzeilen dan een vingerafdruk of gezichtsherkenning. Bovendien kan de politie na arrestatie je anders dwingen om je telefoon te ontgrendelen!
Voorkom IP-tracking
Indien je gebruik maakt van WiFi, kan zowel je GPS-locatie als IP-adres getraceerd worden. De beste optie is om je WiFi uit te zetten. Gebruik maken van een VPN kan ook, je kunt zo je IP-adres maskeren (je WiFi connectie kan nog wel getraceerd worden). Als je zelf niet bereikbaar hoeft te zijn, kun je het beste de vliegtuigstand inschakelen.
Social Media
In zijn algemeenheid is het raadzaam om voorzichtig te zijn met wat je post op Social Media. Maar let erop dat je ook via Social Media getraceerd kunt worden. Niet alleen bij het organiseren van protestactiviteiten, maar ook door het posten van foto’s of video’s van een demonstratie. Via deze foto’s en video’s loop je het risico om herkend te worden, met mogelijk grote gevolgen. Bovendien zou de overheid andere demonstranten kunnen herkennen, waardoor je niet alleen jezelf, maar ook anderen in gevaar brengt.
Bewakingstechnologie
Het is belangrijk om zo onherkenbaar mogelijk te zijn. Politiediensten maken in toenemende mate gebruik van bewakingsbeelden en gezichtsherkenning. Draag kleding in onopvallende kleuren, zodat je niet opvalt in je omgeving. Verberg opvallende uiterlijke kenmerken (piercings, tatoeages of sieraden). In deze corona-tijden draag je een gezichtsmasker, zo ben je minder herkenbaar. Draag ook een zonnebril. Gezichtsherkenningssoftware kan inmiddels ook gezichten met een masker herkennen.
Recht op protest
Door middel van massasurveillance-technieken proberen overheden in dictatoriale landen greep te houden op de bevolking. Ook in westerse landen staat de vrijheid om te protesteren soms onder druk. Zorg ervoor dat je jezelf beschermt, zodat je je recht op protesteren kunt uitoefenen zonder jezelf of anderen in gevaar te brengen.
EFF
De in 1990 opgerichte Electronic Frontier Foundation is de meest toonaangevende non-profit organisatie die zich inzet voor burgerlijke vrijheden in de digitale wereld. Op hun website kun je meer lezen over hoe je jezelf kunt beschermen tijdens protestbijeenkomsten. Een handig quick reference folder kun je hier downloaden.
Er wordt apart aandacht besteed aan de surveillance via CSS-apparatuur: Cell Site Simulators. Daarmee wordt gebruik gemaakt van apparatuur die zendmasten nabootsen, zodat smartphones contact maken met de CSS. De EFF heeft een apart white paper geschreven over hoe dergelijke CSS-apparatuur werkt.
